Budowa chemiczna organizmów

I. Budowa chemiczna organizmów.

1. Zagadnienia ogólne. Uczeń:

1. przedstawia skład chemiczny organizmów, z podziałem na związki organiczne i nieorganiczne; 2
2. wymienia pierwiastki biogenne (C, H, O, N, P, S) i omawia ich znaczenie; wyróżnia makro- i mikroelementy i omawia znaczenie makroelementów i wybranych mikroelementów (Mg, Ca, Fe, Na, K, I);
3. przedstawia rodzaje wiązań i oddziaływań chemicznych występujące w cząsteczkach biologicznych i ich rolę;
4. wyjaśnia znaczenie wody dla organizmów, opierając się na jej właściwościach fizyczno-chemicznych;
5. na podstawie wzorów strukturalnych i półstrukturalnych ustala przynależność danego związku organicznego o znaczeniu biologicznym do określonej grupy związków.

2. Węglowodany. Uczeń:

1. przedstawia budowę i podaje właściwości węglowodanów; rozróżnia monosacharydy (triozy, pentozy i heksozy), disacharydy i polisacharydy;
2. przedstawia znaczenie wybranych węglowodanów (glukoza, fruktoza, galaktoza, ryboza, deoksyryboza, sacharoza, laktoza, maltoza, skrobia, glikogen, celuloza) dla organizmów.

3. Lipidy. Uczeń:

1. przedstawia budowę i znaczenie tłuszczów w organizmach;
2. rozróżnia lipidy (fosfolipidy, glikolipidy, woski i steroidy, w tym cholesterol), podaje ich właściwości i omawia znaczenie.

4. Białka. Uczeń:

1. opisuje budowę aminokwasów (wzór ogólny, grupy funkcyjne);
2. przedstawia za pomocą rysunku powstawanie wiązania peptydowego;
3. wyróżnia peptydy (oligopeptydy, polipeptydy), białka proste i białka złożone;
4. przedstawia biologiczną rolę białek;
5. opisuje strukturę 1-, 2-, 3- i 4-rzędową białek;
6. charakteryzuje wybrane grupy białek (albuminy, globuliny, histony, metaloproteiny);
7. określa właściwości fizyczne białek, w tym zjawiska: koagulacji i denaturacji.