Wewnętrzna budowa materii. Uczeń:

  1. odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową, rodzaj pierwiastka – metal lub niemetal);
  2. opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony); definiuje elektrony walencyjne;
  3. ustala liczbę protonów, elektronów i neutronów w atomie danego pierwiastka, gdy dana jest liczba atomowa i masowa;
  4. wyjaśnia związek pomiędzy podobieństwem właściwości pierwiastków zapisanych w tej samej grupie układu okresowego a budową atomów i liczbą elektronów walencyjnych;
  5. definiuje pojęcie izotopu, wymienia dziedziny życia, w których izotopy znalazły za stosowanie; wyjaśnia różnice w budowie atomów izotopów wodoru;
  6. definiuje pojęcie masy atomowej (średnia mas atomów danego pierwiastka, z uwzględnieniem jego składu izotopowego);
  7. opisuje, czym różni się atom od cząsteczki; interpretuje zapisy H2, 2H, 2H2 itp.;
  8. opisuje rolę elektronów walencyjnych w łączeniu się atomów;
  9. na przykładzie cząsteczek H2 , Cl2 , N2 , CO2 , H2O, HCl, NH3 opisuje powstawanie wiązań atomowych (kowalencyjnych); zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne tych cząsteczek;
  10. definiuje pojęcie jonów i opisuje, jak powstają; zapisuje elektronowo-mechanizm powstawania jonów, na przykładzie Na, Mg, Al, Cl, S; opisuje powstawanie wiązania jonowego;
  11. porównuje właściwości związków kowalencyjnych i jonowych (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, temperatury topnienia i wrzenia);
  12. definiuje pojęcie wartościowości jako liczby wiązań, które tworzy atom, łącząc się z atomami innych pierwiastków; odczytuje z układu okresowego wartościowość maksymalną dla pierwiastków grup: 1., 2., 13., 14., 15., 16. i 17. (względem tlenu i wodoru);
  13. rysuje wzór strukturalny cząsteczki związku dwupierwiastkowego (o wiązaniach kowalencyjnych) o znanych wartościowościach pierwiastków;
  14. ustala dla prostych związków dwupierwiastkowych, na przykładzie tlenków: nazwę na pod stawie wzoru sumarycznego; wzór sumaryczny na podstawie nazwy; wzór suma ryczny na podstawie wartościowości.