Wymagania przekrojowe

Wymagania przekrojowe jakie są stawiane w ramach podstawy programowej zakładają, że uczeń:

1. opisuje przebieg i wynik przeprowadzanego doświadczenia, wyjaśnia rolę użytych przyrządów, wykonuje schematyczny rysunek obrazujący układ doświad czalny;
2. wyodrębnia zjawisko z kontekstu, wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wy niku doświadczenia;
3. szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku i ocenia na tej podstawie wartości obliczanych wielkości fizycznych;
4. przelicza wielokrotności i podwielokrotności (przedrostki mikro-, mili-, centy-, hekto-, kilo-, mega-); przelicza jednostki czasu (sekunda, minuta, godzina, doba);
5. rozróżnia wielkości dane i szukane;
6. odczytuje dane z tabeli i zapisuje dane w formie tabeli;
7. rozpoznaje proporcjonalność prostą na podstawie danych liczbowych lub na pod stawie wykresu oraz posługuje się proporcjonalnością prostą;
8. sporządza wykres na podstawie danych z tabeli (oznaczenie wielkości i skali na osiach), a także odczytuje dane z wykresu;
9. rozpoznaje zależność rosnącą i malejącą na podstawie danych z tabeli lub na pod stawie wykresu oraz wskazuje wielkość maksymalną i minimalną;
10. posługuje się pojęciem niepewności pomiarowej;
11. zapisuje wynik pomiaru lub obliczenia fi zycznego jako przybliżony (z dokład nością do 2–3 cyfr znaczących);
12. planuje doświadczenie lub pomiar, wybiera właściwe narzędzia pomiaru; mierzy: czas, długość, masę, temperaturę, napięcie elektryczne, natężenie prądu.

W trakcie nauki w gimnazjum uczeń obserwuje i opisuje jak najwięcej doświadczeń. Nie mniej niż połowa doświadczeń opisanych po niżej powinna zostać wykonana samodzielnie przez uczniów w grupach, pozostałe doświadczenia – jako pokaz dla wszystkich, wykonany przez wybranych uczniów pod kontrolą nauczyciela.

Uczeń:

1. wyznacza gęstość substancji, z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prosto padło ścianu, walca lub kuli za pomocą wagi i linijki;
2. wyznacza prędkość przemieszczania się (np. w czasie marszu, biegu, pływania, jazdy rowerem) za pośrednictwem pomiaru odległości i czasu;
3. dokonuje pomiaru siły wyporu za pomocą siłomierza (dla ciała wykonanego z jednorodnej substancji o gęstości większej od gęstości wody);
4. wyznacza masę ciała za pomocą dźwigni dwustronnej, innego ciała o znanej masie i linijki;
5. wyznacza ciepło właściwe wody za pomocą czajnika elektrycznego lub grzałki o zna nej mocy (przy założeniu braku strat);
6. demonstruje zjawisko elektryzowania przez tarcie oraz wzajemnego oddziały wania ciał naładowanych;
7. buduje prosty obwód elektryczny według zadanego schematu (wymagana jest znajomość symboli elementów: ogniwo, opornik, żarówka, wyłącznik, wolto mierz, amperomierz);
8. wyznacza opór elektryczny opornika lub żarówki za pomocą woltomierza i amperomierza;
9. wyznacza moc żarówki zasilanej z baterii za pomocą woltomierza i amperomierza;
10. demonstruje działanie prądu w przewodzie na igłę magnetyczną (zmiany kierunku wychylenia przy zmianie kierunku przepływu prądu, zależność wychylenia igły od pierwotnego jej ułożenia względem przewodu);
11. demonstruje zjawisko załamania światła (zmiany kąta załamania przy zmianie kąta padania – jakościowo);
12. wyznacza okres i częstotliwość drgań ciężarka zawieszonego na sprężynie oraz okres i częstotliwość drgań wahadła matematycznego;
13. wytwarza dźwięk o większej i mniejszej częstotliwości od danego dźwięku za po mo cą dowolnego drgającego przedmiotu lub instrumentu muzycznego;
14. wytwarza za pomocą soczewki skupiającej ostry obraz przedmiotu na ekranie, odpowiednio dobierając doświadczalnie położenie soczewki i przedmiotu.

Zobacz również: